Als iemand tegen je zegt dat je je kwetsbaar moet (of mag) opstellen, maak jij waarschijnlijk meteen de associatie met emoties. Mijn persoonlijke definitie is het laten zien dat je mens bent. Dat je een fout hebt gemaakt, iets niet kan, niet weet of ergens hulp bij kunt gebruiken. Alhoewel ik het tonen van mijn emoties helemaal niet eng of gek vind, vind ik het veel moeilijker om toe te geven dat ik iets (nog) niet kan of erger nog: hulp nodig heb.
Ik zet mezelf natuurlijk continu in de schijnwerpers op Instagram, voor de klas en vaak ook in groepsverband. Daar ben ik goed in, ik floreer als ik het gevoel heb dat ik gehoord en gezien word. Voor het gemak noem ik mensen die deze rol in de schijnwerpers graag invullen even de leider. Over het algemeen hebben leiders meer moeite met het kwetsbaar zijn dan volgers. Want volgers stellen zich op als iemand die het nog niet allemaal hoeft te weten. Ze mogen namelijk leren van de leider die ze volgen. Leiders daarentegen voelen zich vaak oncomfortabel als ze moeten toegeven dat ze nog niet alles weten. We willen uitdragen dat we kennis hebben, foutloos leven en altijd gelijk hebben.
Het probleem daarvan is, dat we daarmee – vaak onbedoeld – uitdragen dat de mensen om ons heen ook geen fouten mogen maken. De druk die we onszelf opleggen projecteren we op anderen. Indirect vertellen we dat zij alle antwoorden moeten hebben, omdat ik zelf beweer alle antwoorden te hebben. In andere woorden: niemand is echt helemaal eerlijk tegen elkaar, want ik doe mij beter voor uit angst voor kwetsbaarheid en daardoor doet de ander dat snel ook.
Ik ben me al een tijdje bewust van het feit dat ik mezelf snel in de rol van leider plaats en wat de valkuil is waar ik alert op moet zijn. Ik weet ondertussen dat als ik zelf zeg; ‘ik weet het even niet of ik snap het niet’, dat ik daarmee een veilige omgeving creëer voor anderen om het ook even niet te weten. Daarbij geef ik mensen die de rol van volger van nature aannemen de mogelijkheid om te wennen aan de rol van leider en mezelf de mogelijkheid ook comfortabel te worden in de rol van volger.
Als ouder heb je – of je nou wil of niet – altijd de rol van leider. Jij bepaalt de regels, jij maakt de planning en je hebt misschien ook het gevoel dat jij alle antwoorden moet hebben. Ik heb de rol van ouder nog niet ervaren, maar ik heb er wel heel veel tijd in gestopt om te lezen en luisteren over de ouder/kind verhouding. En eigenlijk verschilt die verhouding niet veel van de leider en de volger. Als ouder geef je jouw kind ook het gevoel dat die het niet allemaal goed hoeft te doen, als jij zelf ook kwetsbaar durft te zijn. Je kunt wel heel vaak vertellen dat het mag, maar niets is leerzamer dan een goed voorbeeld.
Plaats jij je van nature meer in de rol van de leider of de volger? En hoe makkelijk geef jij toe dat je hulp nodig hebt?